De Langstraat

Interview met Joke Vos 26 november 2021.

26 november ben ik bij Ad en Joke Vos te gast. Dit interview is een persoonlijke uitdaging, want ze hebben al in zo veel tuinbladen gestaan. Op dit moment staan ze in “Landleven” met een groot winter artikel. Maar ach dit wordt toch heel anders……

Joke geeft me een rondleiding door de tuin en we beginnen bij de baroktuin. Deze tuin is op dit moment met opzet vrij kaal gesnoeid omdat hier honderden bollen zijn geplant. De bollen worden in het najaar uitgestrooid over de perken en waar ze neerkomen worden ze gepland. Inmiddels is deze klus achter de rug en onder de grond is alles al aan het werk. In totaal staan hier in de tuin tienduizenden bollen. In het voorjaar geeft dit een enorm kleurenpallet. We vervolgen onze route door de witte voortuin. Daar zien we nu nog de éénjarige Helichrysum staan die ze elk jaar opnieuw koopt. Het blad is zilverkleurig, zacht en rond, niet winterhard dus. Blijft vaak tot lang in de winter mooi. In het voorjaar kan het worden opgeruimd en zie je alle witte voorjaarsbloemen uit de knolletjes komen. In mei gaat er terug Helichrysum in en je hebt meteen weer een vol begroeid perk. Bij de pergola aan de zijkant van het huis staat een enorme blauwe regen. De peulen, die nu aan de takken hangen zijn mooi viltig blauw/grijs. Ondanks de zachte buitenkant zijn ze heel hard. Het blad en de takken steken hierbij erg af met hun zacht geeloranje kleur. Ook de grassen geven een prachtige gloed, zeker als de zon ook nog even schijnt. Rechts gaan we de vijverkamer in. Een rustig plekje om even de gedachten te verzetten. Het valt op dat de vijverplanten geheel onder water zitten. Het is namelijk Stratiotes aloides ofwel krabbenscheer. Een plant uit de waterkaardefamilie. In  het koude seizoen zinkt hij helemaal naar de bodem van de vijver. Hier probeert hij de winter te overleven. Als het warmer wordt zie je ineens de getande, zwaardvormige bladeren naar boven komen. De planten vormen dan als het ware een deken van rozetten die groeien op het water. Een bijzonder fenomeen. Dit is eigenlijk het bijzondere van de herfsttuin; de kleine dingen vallen heel erg op door het wegvallen van de drukke kleuren en grote, uitbundige planten. Het geraamte van de tuin blijft over en hier bij Ad en Joke lijkt bv. het grote stuk ineens wel een park te zijn geworden. We zijn inmiddels de linker richting vanuit de pergola opgegaan en komen zo over het gras waar we Gertrude tegenkomen. Gertrude en Geert (die als man een groter gazon moet maaien) zijn twee grasmaai robots die hier geïnstalleerd zijn.  Ze houden het gras al een paar jaar gestaag op de juiste lengte en het grappige is dat de mollen sindsdien niet meer bij het gras naar boven komen. We lopen langs de rozentuin, die nu natuurlijk helemaal niet opvalt. Maar de Viburnum opulus of Gelderse roos valt des te meer op. De plant heeft op dit moment felrode bessen. De vogels komen ze pas opeten als er echt niks anders meer is. In het voorjaar, richting zomer komen de mooie witte bloemen. Daarvoor staat een struik met opvallende blauwgetinte peulen. Als je ze openmaakt komt er glazig gelei achtig vruchtvlees uit dat eetbaar is. Het is de Decaisnea fargesii of augurkenstruik.

Langs de grassen lopen we zo het laatst nieuw aangelegde deel (2018) van de tuin in. De planten en bomen beginnen al een behoorlijk formaat te krijgen. De Parrotia persica of Perzisch ijzerhout is een van de grond af vertakte struik die uitgroeit tot een middelgrote boom. Het herfstblad is een spectaculair spektakel. De Quercus ithaburensis ‘Hemelrijk Silver’ valt hier op door de bijzondere groei en bloeiwijze. Het is een eik uit het Midden Oosten met opvallend zilveren kleur aan de onderzijde van het blad. Ondanks dat er overal banken staan is dit deel van de tuin hun favoriete plek om tot rust te komen en te genieten van de ruimte, natuur, ondergaande zon, etc.

Bij de bostuin aangekomen staan we voor een nieuwe verrassing, een zee aan grote paddenstoelen, een late soort nevelzwam. Tussen de grote bladeren vallen ze eigenlijk helemaal niet op.  We lopen langs de composthoop waar Ad druk mee in de weer is. Hij is namelijk de compost en vele bladeren aan het verspreiden over de tuin. Aan het eind zien we waar hij vandaag mee bezig is, het vullen van een aantal verhoogde bakken met grond en compost. Hier komen volgend jaar sowieso dahlia’s en aardappelen. Hij mocht er de hele winter over doen, maar na een week is het al bijna af….

Hoe is het allemaal zo gekomen?

In 1995 hebben Ad en Joke hun intrek hier genomen. Het is het ouderlijk huis van Joke. Toen haar moeder aangaf dat het huis te groot werd voor haar alleen, trokken Ad en Joke er in. Ze bouwden een extra gedeelte aan het huis waar moeder zo kon intrekken. Met een eigen ingang, woonkamer, keuken, slaapkamer en badkamer was het een mooie accommodatie. De tuin had een moestuin en voor de 2 kinderen was er alle ruimte om te spelen. Vaak kwamen vriendjes over om zich lekker uit te leven op het terrein. Joke’s moeder lette ook vaak op de jongens, zeker als Ad en Joke moesten werken. Het bleek een prima oplossing te zijn. Toen de jongens groter werden gingen ze de tuin meer aanpakken en werd er veel aandacht en energie ingestopt, het was echt hun hobby. In het jaar 2000 hielden ze voor het eerst een open tuin voor Groei en Bloei. Nog onzeker hoe het zou bevallen waren ze erg benieuwd. Vanaf 2005 zouden ze jaarlijks de tuin openstellen, inmiddels ontvangen ze jaarlijks zeker 1200 bezoekers.

De tuin was in 2005 ongeveer 3.000 m2. In de nazomer van 2004 werd gestart met de aanleg van de grote vijver en later de rozentuin en bostuin, aansluitend aan het overdekte terras. Het laatst in 2018 is de achterste tuin gerealiseerd en daarmee hebben ze de zorg voor in totaal 6.200 m2 (huis en tuin). Het laat zich dan ook niet moeilijk raden dat de gepensioneerde Ad 6 dagen per week in de tuin bezig is (30+ uren). Hij is van de strakke hagen (ruim 400m beuk, taxus, liguster en Ilex crenata), het onderhoud van banken, pergola’s, etc. en daarnaast van alle voorkomende werkzaamheden. Joke werkt nog met veel plezier een aantal dagen in de week bij C&A. Daarnaast is ze ook thuis erg veel met de tuin in de weer. Bestellen, wieden, planten, zaaien, poten, maar ook toezicht houden op de structuur van de tuin. Zoals ze zelf zegt: “de tuinier maakt de tuin”. Ze bedoelt hiermee; de tuin kun je aanplanten maar na een paar jaar zal je keuzes moeten maken, het speelse komt er dan in en jij bepaalt wat er wel of niet blijft staan.